Wat is de Familiereflex?
Familie kan pas echt van betekenis zijn als we met z’n allen de klik maken om familie als gelijkwaardige partner in de zorg te zien.
Wanneer hulpverleners en zorgorganisaties oog hebben voor de familie, heeft dit een grote impact.
Die reflex kunnen ze maken door familie vriendelijk te bejegenen, informeren, ondersteunen en betrekken.
De drie partijen als samenwerkende partners in de zorg zijn:
De zorggebruiker (kind, jongere, jongvolwassene, volwassene), de familie (volwassenen én kinderen, de belangrijke naasten) en de hulpverlener.
Hoe beter de samenwerking tussen deze drie partijen, hoe meer kans op herstel.
De Familiereflex is gebaseerd op de multidisciplinaire richtlijn rond het betrekken van naasten in de Geestelijke Gezondheidszorg.
Die werd ontwikkeld door het Steunpunt Welzijn, Volksgezondheid en Gezin.
Om bij te dragen aan kwaliteitsvolle hulpverlening, biedt de richtlijn aanbevelingen voor hulpverleners, zorgorganisaties en beleidsinstanties.
Met de Familiereflex maken we de vertaalslag van de aanbevelingen uit die richtlijn, naar de dagelijkse praktijk van hulpverleners en zorgorganisatie.
Wil je meer weten over het bereik, de impact en de evaluatie van één jaar Familiereflex? Lees dan hier het eindrapport.
“Familie betrekken is voor mij nu een integraal onderdeel van de behandeling van psychiatrische patiënten. Ik ervaar dit ook als positief op langer termijn, patiënten hervallen minder snel en familie voelt zich echt begrepen.”
— Hulpverlener die deelnam aan een coaching van de Familiereflex
De Familiereflex voor jou als zorgverlener
Stopt iemands wereld met draaien, dan help jij die persoon over pieken en door dalen. Als hulpverlener speel jij een belangrijke rol in het herstelproces van je cliënt. Ook familie en andere naasten zijn van onschatbare waarde. Zij kennen jouw cliënt door en door en zijn een waardevolle bron van informatie.
In essentie hebben we allemaal hetzelfde doel voor ogen: het herstel en welzijn van de cliënt. Samen kunnen jullie dus een onwaarschijnlijk sterk team vormen. En dat is waar de multidisciplinaire richtlijn, die ontwikkeld werd in opdracht van het Agentschap Zorg en Gezondheid om gaat: het is een richtlijn die jou als zorgverlener aanmoedigt én helpt om familie meer te gaan betrekken bij het traject dat jouw cliënt doorloopt.
Benieuwd hoe je de tips uit de richtlijn concreet kan toepassen ? Laat je verder inspireren door het aanbod van de Familiereflex:
- Onze infosessies en Q&Asessies: waarin je kennis maakt met de aanbevelingen.
- Onze vormingen: die je de basis en thematische verdiepingen aanreiken.
- De QuickScan: reflecteer hoe jij/je team al werkt rond de Familiereflex.
- Een implementatietraject: implementeer de Familiereflex in jouw organisatie.
De Familiereflex voor jou als zorggebruiker
Wist je dat uit onderzoek blijkt dat cliënten heel wat positieve effecten ervaren wanneer hun naasten meer betrokken zijn?
Meer steun tijdens de begeleiding, een groter gevoel van verbondenheid en een beter herstelproces!
Ondanks deze voordelen, is het betrekken van naasten nog niet structureel ingebed in de zorg.
Daar willen we met de Familiereflex verandering in brengen.
De Familiereflex speelt in op de roep om hun naasten meer te betrekken.
Vanzelfsprekend behoud je als cliënt ten allen tijden de regie over je traject, maar ervaar je meer steun door familie en hulpverleners.
Familie en belangrijke naasten kunnen voor hulpverleners een waardevolle bron van informatie zijn.
Een goed betrokken familie kan dus zowel voor hen als voor jou een belangrijke meerwaarde bieden en samen kunnen zij ervoor zorgen dat het herstelproces vlotter verloopt.
Voor hulpverleners is het niet altijd duidelijk wat er mogelijk is en wat niet, bijvoorbeeld rond het beroepsgeheim tussen hulpverlener en cliënt.
Zo’n onduidelijkheid kan de natuurlijke samenwerking met de familie in de weg staan.
Via de Familiereflex bieden we handvatten om te zorgen voor een structurele inbedding van het betrekken van familie en
voor duidelijkheid over welke informatie er binnen de juridische kaders gedeeld kan worden.
De Familiereflex voor jou als naastbetrokkene
Met de Familiereflex willen we professionele hulpverleners (verder) versterken om de familieleden en/of naasten van iemand met een psychische kwetsbaarheid te betrekken tijdens het herstelproces. We willen hen daarnaast ook bewust maken van de ondersteuning die familie op haar beurt nodig heeft. Familie is een constante in het leven van een cliënt, tegenover professionele zorg die tijdelijk deel uitmaakt van het traject.
Veel familieleden willen graag betrokken worden in het herstelproces van de zorggebruiker, maar vinden de weg nog niet naar de hulpverleners of botsen op een muur van terughoudendheid. Met de Familiereflex zetten we in op een cultuurverandering, zodat het vanzelfsprekend wordt om familie te betrekken.
Naasten verdienen erkenning voor hun unieke inbreng, eigen noden en inspanningen. Door de Familiereflex krijgen ze meer ondersteuning en verbetert hun welzijn. De richtlijn rond het betrekken van naasten geeft hulpverleners advies om aan de slag kunnen met de samenwerking in de triade cliënt – zorgverlener – familielid/naaste.
Ben je zelf familie of naaste van iemand met een psychische kwetsbaarheid? Ben je benieuwd naar de inhoud van de richtlijn? Neem dan gerust contact met ons op! We organiseren (ook) online sessies voor vragen van families en cliënten. Als naaste kan je ook terecht bij de familieorganisaties in Vlaanderen: voor een luisterend oor en om contact te leggen met lotgenoten. Een overzicht van de Vlaamse Familieorganisaties kan je hier vinden.
‘Het geeft een heel ander gevoel als je toch iets kan betekenen voor je kind‘